Nieuwjaarsreceptie 2025

Nieuwjaarstoespraak 2025

Geachte dames en heren, 

Folle lok en seine yn 2025. Het belooft een bijzonder jaar te worden in Opsterland. En een lang jaar ook. Omdat Beetsterzwaag haar vuurwerkshow vervroegde vanwege het weer, duurt het jaar 2025 in Opsterland een dag langer dan in de rest van Nederland en de wereld. Ik kan u geruststellen dat de diplomatieke rel hierover met de eilandengroep Kiribati, wat normaliter de eerste plek op de wereld is waar het nieuwe jaar wordt ingeluid, tot bedaren is gebracht. Wethouders Van Opzeeland en Durksz hebben namens het college een stedenband aangeboden in ruil voor het herstel van de handel in papaya’s. 

Bij mijn vorige toespraak was ik nog maar kort burgemeester in Opsterland. Het afgelopen jaar heb ik ontzettend veel handen mogen schudden en inwoners en ondernemers mogen leren kennen. De dorpentour die ik vanaf maart heb gemaakt en die in oktober eindigde in Langezwaag, was voor mij persoonlijk het hoogtepunt van het afgelopen jaar en een groot succes. Het was goed om met eigen ogen en oren te zien en te horen wat er in de dorpen in onze gemeente speelt en leeft. 

We hebben serieus gesproken over de uitdagingen, wensen, problemen en zaken die de dorpsbesturen aan het hart liggen. In de aansluitende gesprekken met inwoners zijn op ongedwongen wijze verhalen en zorgen uitgewisseld. Ik heb deze gesprekken als zeer waardevol ervaren. Ik hoop u ook. 

Woningbouw was tijdens de dorpentour het terugkerende thema. Ik kan u verzekeren dat op het gemeentehuis iedere dag bestuurders en ambtenaren hard werken om de opgaven op dit belangrijke en ingewikkelde onderwerp aan te pakken. Goede huisvesting voor alle inwoners heeft onze prioriteit. Met voldoende werkgelegenheid vormt het de basis van een leefbare gemeenschap.

Wat mij, het jaar overziend, bovenal trots stemt, is het optimisme en de kracht van inwoners en lokale besturen. U houdt het hart van Opsterland kloppend. Een prachtig voorbeeld hiervan is natuurlijk het in gebruik nemen van het MFA in De Tynje. Wat een werk is er verzet en wat een uithoudingsvermogen is er gevraagd van de kerngroep. Wat een ontzettend mooi functioneel gebouw is er neergezet. Echt grote complimenten voor het hele dorp. 

De ondernemers in Opsterland zijn hierbij van cruciaal belang. Huisvesting en voldoende werkgelegenheid vormen de basis van een leefbare gemeenschap. Wekelijks gaat het college op bezoek bij bedrijven en ondernemers. Wat een prachtige ondernemingen hebben we toch in Opsterland. De laatste kavel aan de Opsterlandse zijde van het bedrijvenpark A7 is nu verkocht. In Gorredijk is de WHI met een prikkelend plan gekomen om Gorredijk nog aantrekkelijker te maken. Wie stelt dat Opsterland een woongemeente is, heeft het mis. Wij zijn een echte MKB-gemeente. Ik ben daarom ‘grutsk’ dat ik u mag vertellen dat de Verkiezing Friese Onderneming 2025 in Opsterland plaatsvindt. 

Natuurlijk wist ik het al, maar sinds mijn gezin en ik officieel in Beetsterzwaag zijn komen wonen, kunnen ook wij niet anders zeggen dat Opsterland een geweldige gemeente is om te wonen, werken en leven. Wat maakt Opsterland nu zo’n fijne gemeente? Uit onderzoeken komt naar voren dat onze inwoners met stip op nummer één ons landschap waarderen. De veranderingen in ons landschap vertellen ons over de historie en ontwikkeling van onze gemeente. Niet alleen het landschap geeft ons als gemeente identiteit, ook ons culturele erfgoed is een hele belangrijke drager. 

Cultureel erfgoed is overal om ons heen. In de meest zichtbare vorm de bebouwing waarin we wonen, werken en zijn. Neem nu ons Lyklamahûs, dat afgelopen jaar 200 jaar bestond. Zo heeft elk dorp of streek van ons wel zijn herkenbare gebouwen waar iedereen een verhaal bij heeft. Het zorgt voor herkenbaarheid in het dorp en helpt om gezamenlijke herinneringen te maken. Het vertelt over onze dorpsgeschiedenis en stelt ons in staat om een bewustzijn over onszelf te ontwikkelen. 

Om die verhalen levend te houden in de toekomst, is het van belang dat we ons erfgoed koesteren. Het is goed dat we als gemeente nu een erfgoedverordening hebben en dat er het voornemen is tot aanwijzing van het eerste gemeentelijke monument. Op deze manier kunnen we karakteristieke panden en gebouwen behouden. Wat Opsterland, Opsterland maakt is ons cultureel erfgoed. Het geeft betekenis aan onze leefomgeving, zorgt voor onderlinge verbinding en geeft zo identiteit aan onze gemeente. 

Een gezamenlijke identiteit geeft houvast in onzekere tijden. Want - ik heb het vorig jaar ook reeds benoemd - de tijd waarin we leven kent grote uitdagingen en vraagstukken. De zorgen zijn in 2024 niet afgenomen. Niet in Nederland, maar ook niet in de landen om ons heen en landen waarmee we nauwe banden onderhouden. 

Veel landen keren de blik naar binnen; de solidariteit en verbondenheid nemen af. Dat zie ik ook om ons heen. Veel mensen hebben een reflex van relativeren; “Het gebeurt niet in onze directe omgeving dus wat zal ik ervan vinden.” Maar dat vind ik te kortzichtig. Demografische verschuivingen, veroorzaakt door oorlogen en economische ellende in delen van de wereld, onmiskenbare gevolgen van klimaatverandering hebben en krijgen een steeds grotere impact op ons leven in Nederland en Opsterland. En dat vraagt juist nu, in het jaar dat we vieren dat we 80 jaar bevrijd zijn, om eendracht, daadkracht en bezinning. Het is onze opdracht om als welvarend democratisch land op de bres te springen. Om ons sterk te maken voor het behoud van onze planeet voor toekomstige generaties. Om, zoals ik het graag zeg, de schepping te bewaken.

Dit vraagt van ons allen veel kracht, doorzettingsvermogen, lef en optimisme. Zonder perspectief wordt het leven moeilijk. Gelukkig zie ik in Opsterland een weerbare gemeenschap. De weinige tot geen ophef over de komst van een doorstroomlocatie voor statushouders in Ikenhiem geeft hier grote blijk van. Deze opstelling van ons, terwijl er wel zorgen zijn in onze gemeente over het migratievraagstuk, maakt mij een bijzonder trotse burgemeester. 

Die weerbaarheid hebben we hard nodig en daar moeten we op blijven bezinnen. Als individu en als gemeenschap. Onze premier Schoof en ook Rutte als NAVO-chef hebben een duidelijke boodschap afgegeven. We moeten ons bewust zijn van serieuze (cyber)dreigingen van andere landen en organisaties. Maar er zijn ook andere fysieke veranderingen, zoals overstromingen, droogte of stroom- of wateruitval, waar we ons beter bewust van moeten zijn. Het is nuttig dat we, als overheid maar zeker ook als individu, hierover nadenken. Wat kunt u zelf doen om de problemen te voorkomen of te beperken? Het is goed dat u zelf een plan heeft, want het kan even duren voor de overheid er is om u te helpen. In het ergste geval kan de overheid u niet helpen. Kijk eens op de website www.denkvooruit.nl en schaf een noodpakket aan. Ik wil hier geen doemdenkerij verkondigen, maar het gaat mij om de bewustwording. Weet u wat u moet doen? Kunt u het even een tijdje zonder winkel, stroom, wifi of verwarming uitzitten? Ga het gesprek hierover aan met uw omgeving, uw buurt, uw dierbaren. Zodat u ook elkaar kunt helpen als het nodig is. 

Laat ons huiswerk voor 2025 zijn dat iedereen kijkt hoe we van onze uitdagingen onze successen kunnen maken. Zodat we in 2026 kunnen zeggen dat het in Opsterland een nog fijner, veiliger en beter leven is dan we altijd al vonden. 

Ik wens u allen een gezond, gelukkig en weerbaar 2025!

Andries Bouwman
burgemeester van de gemeente Opsterland