15. De Witte Kerk

De Witte Kerk is een hervormde kerk gelegen op een verhoogd omheind kerkhof aan de doorgaande hoofdweg van het dorp Hemrik. In oude geschriften wordt aangegeven dat op deze locatie al in 1315 een kapel stond. In 1739 werd de huidige kerk gebouwd op de fundamenten van een aan Sint Andreas gewijde middeleeuwse kerk. Vermoedelijk is bij de bouw het muurwerk van de oude kerk gebruikt. De Witte Kerk is een driezijdig gesloten zaalkerk met rondboogvensters. Het betreft een eenbeukig kerkgebouw. De witte pleistering is waarschijnlijk negentiende-eeuws. De windwijzer heeft de vorm van een paard. Boven de ingang is een ingemetselde gevelsteen zichtbaar met het opschrift Huis Gods en de naam Lyclama. Naast de ingang is een gevelsteen zichtbaar ter nagedachtenis aan de in 1945 gevallen piloot Arnaud de Saxcé, wiens vliegtuig nabij de Witte Kerk neerstortte. Het gebouw is een rijksmonument. 

De vloer van de hal bestaat uit antieke tegels. Tot het interieur behoort een zeventiende-eeuwse preekkuip-stoel. Het orgel is in 1940 gebouwd door Bakker en Timmenga (Leeuwarden), waarbij oudere onderdelen gebruikt zijn die in 1839 door de Zwolse orgelmaker J.C. Scheur zijn vervaardigd. Het orgel moet door twee personen bespeeld worden. Het orgel is in 2002 gerestaureerd. 

Rondom de kerk bevindt zich een begraafplaats en er staat een klokkenstoel met schilddak uit 1739. De klok werd gegoten in 1495 door de reizende klokkengieter Geert van Wou. De klok weegt maar liefst 560 kg. en heeft een doorsnede van bijna 100 cm. Naast de begraafplaats bevindt zich de familiebegraafplaats van de familie Van der Sluis en een bijbehorende grafkelder die in 1860 gebouwd is op initiatief van Jan Alles van 

der Sluis. Er liggen 36 personen in de grafkelder. Naast de grafkelder ligt een gedenkplaat met daarin de familiestamboom gegraveerd. Latere familieleden zijn rondom de grafkelder begraven. 

Bij het samengaan van de Hervormde gemeenten Lippenhuizen en Hemrik besloot de nieuwe gemeente tot afstoting van het kerkgebouw. Het dorp zette zich in voor het behoud van het kerkgebouw en richtte daarom Stichting Behoud Witte Kerk Hemrik op, die het kerkgebouw in 2000 voor het symbolische bedrag van een gulden kocht. 

In de periode april 2001 tot oktober 2002 werd zowel binnen- als buitenkant grondig gerestaureerd. Het gebouw kreeg daarbij zijn originele kleurstelling terug. 

Sinds de restauratie in 2002 fungeert De Witte Kerk als culturele ontmoetingsplaats. Van september tot april vinden er wekelijks concerten en voorstellingen plaats. Er wordt een scala aan culturele activiteiten georganiseerd, waaronder lezingen, concerten, theater en een filosofisch-literair café. In de herfst wordt er een acht weken durend kunstevenement georganiseerd: ART Super. Het gebouw kan tevens gehuurd worden door koren en andere muziekgezelschappen voor repe-tities en uitvoeringen. Daarnaast is het een officiële trouwlocatie en is de locatie geschikt voor (familie)feesten, bijeenkomsten en cursussen. Ook worden er nog steeds kerkdiensten, rouwplechtigheden en bezinningsbijeenkomsten gehouden. Sinds 2021 is het ook mogelijk om in de kerk te overnachten via Stichting Heilige Nachten.