25. Gereformeerde kerk
De gereformeerde kerk van Tijnje is een zaalkerk gebouwd in 1921. Het was de opvolger van twee kerken uit 1866 en 1901. Het gebouw is geheel in gewapend beton uitgevoerd en was een van de eerste kerken die op deze manier gebouwd is in Nederland. Het gebouw heeft een eclectische bouwstijl. Aannemer Diepenbroek uit Heerenveen voerde de bouw uit. De kerk werd op 7 juli 1921 ingewijd.
Kerkenschets:
- Ligging: Aan doorgaande weg aan rand dorp
- Jaartal: 1921
- Bouwtype: Zaalkerk
- Oppervlakte: 463 m2
- Denominatie: Gereformeerd
- Huidige functie: Religieus
Kenmerken van de kerk
Eigenaar | Kerkgenootschap |
Adres, postcode | Rolbrêgedyk 6, |
Monumentstatus | Rijksmonument nummer 513182 |
Architect | G. Draaisma |
Bouwstijl | Eclectisch |
Nagelvaste objecten en wandkunst | Gevelsteen naast ingang |
Begraafplaats | Nee |
Terrein | Vierkant tot rechthoekig perceel aan doorgaande weg, Helft van het terrein bestaat uit parkeerterrein. Aan voorzijde schermen enige bomen de kerk af van de openbare weg. |
Bereikbaarheid en parkeergelegenheid | Aan rand van het dorp gelegen. Goede bereikbaarheid en ruime parkeerruimte direct naast het gebouw. |
Bronnen | Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed https://nl.wikipedia.org/wiki/Gereformeerde_kerk_(Tijnje) Website Protestantse gemeente Tijnje Wikimedia: afbeelding interieur door Romke Hoekstra |
Het verhaal van de Gereformeerde kerk
De gereformeerde kerk van Tijnje is een zaalkerk gebouwd in 1921. Het was de opvolger van twee kerken uit 1866 en 1901. Het gebouw is geheel in gewapend beton uitgevoerd en was een van de eerste kerken die op deze manier gebouwd is in Nederland. Het gebouw heeft een eclectische bouwstijl. Aannemer Diepenbroek uit Heerenveen voerde de bouw uit. De kerk werd op 7 juli 1921 ingewijd.
Het grondplan van de kerk is rechthoekig. Kleinere aanbouwen met de hoofdingang en de consistoriekamer zijn toegevoegd aan de voor- en achtergevel. Het zadeldak is bedekt met zwarte dakpannen.
De kerkzaal is vier raamtraveeën diep, geleed door lisenen met imitatie rustica bekleding. Op de hoeken van hoofd- en aanbouwen eveneens lisenen en een brede gootlijst als gevelafsluiting. Het voorportaal tegen de voorgevel heeft een zadeldak met zwarte dakpannen. In de voorgevel een dubbele toegangsdeur van hout met smeedijzeren sier hang- en sluitwerk in een rondboogopening. In de korte zijgevels van het voorportaal zitten kleine verticale vensters. Een klimmende gevellijst sluit het voorportaal af.
De voorgevel wordt geleed door een smalle lijst en door een klimmende gevellijst afgesloten. Aan beide kanten van het portaal zijn halfronde tweelichtvensters met glas-in-lood te zien. In de geveltop twee enkelvoudige boogvensters en in het midden een samengesteld boogvenster met radvenster. Een imitatiestrekboog met schijnvoegen in het beton sluiten de vensters af. Beide zijgevels hebben elk vier samengestelde rondboogvensters bestaande uit een tweelichtrondboog met radvenster. Alle vensters hebben glas-in-lood ramen.
Aan de oostkant is een kerkeraadskamer met plat dak gebouwd. De geveltop aan de achterzijde heeft een drielichtsvenster in rondboogvorm en klimmende gevellijst. In 1992 werd de opengebroken zuidkant van de consistorie verbonden met een gang en kerklokaal. Dit gedeelte valt buiten de rijksmonumentenstatus.
Het interieur van de kerk is nog oorspronkelijk. Een hang- en schoorwerk met ijzeren stangen overspant de kerkzaal. Het voorportaal en de voorkerk hebben een granitovloer. Er staan drie blokken banken, de buitenste daarvan draaien enigszins naar het midden toe. Aan de oostzijde is een podium met preekstoel met opgang en daarboven de orgelgalerij. Aan de zuidkant van de preekstoel staat een gesloten kerkeraadsbank. De deuromlijstingen ervan zijn nog authentiek.
Het pijporgel werd afgebroken in 1976. Herstel van het onbespeelbaar geworden orgel was te kostbaar. Het orgelfront is nog wel aanwezig. Er wordt een elektrisch Johannes Sweelinck 20 orgel gebruikt.
De kerk wordt gebruikt voor kerkelijke doeleinden. Er worden wekelijks kerkdiensten gehouden door de Protestante gemeente Tijnje-Terwispel.