Onderzoek doorstroomlocatie De Twirre
Afgelopen 4 februari 2025 heeft de gemeente Opsterland een informatiebijeenkomst georganiseerd omdat we gaan onderzoeken of het leegstaande schoolgebouw de Twirre geschikt zou kunnen zijn als doorstroomlocatie. Een doorstroomlocatie is een locatie waar statushouders tijdelijk kunnen wonen in afwachting van een woning in de gemeente Opsterland of in een buurtgemeente.
Tijdens de inloopbijeenkomst over dit onderwerp op 4 februari hebben de inwoners van Ureterp vragen gesteld en hun zorgen geuit. De vragen en antwoorden hebben we in dit verslag gebundeld.
Vragen en antwoorden over het onderzoek naar De Twirre als mogelijke doorstroomlocatie
Proces en gebouw
Moet de gemeente dit doen of mag de gemeente dit doen?
De gemeente moet volgens de Spreidingswet 173 asielzoekers opvangen. Dat is de taakstelling en hier voldoen we niet aan. De gemeente Opsterland kiest er echter voor om doorstroomlocaties te realiseren voor statushouders in plaats van asielopvang. Statushouders zijn mensen die al een verblijfsvergunning hebben in Nederland, maar die nog niet ergens kunnen wonen en dus ook niet kunnen beginnen met hun integratie. Veel statushouders wachten in de AZC's op een woning en houden daarmee veel plekken bezet. Door statushouders tijdelijk te huisvesten in een doorstroomlocatie, willen we de AZC's ontlasten. Op deze manier geven we dus invulling aan onze wettelijke verplichting vanuit de spreidingswet.
Op basis van welke wet en regelgeving is dit toegestaan?
De rijksoverheid is een pilot gestart met doorstroomlocaties en de rijksoverheid heeft de Spreidingswet ingevoerd. De Spreidingswet is dus een belangrijke wet bij dit onderwerp. Daarnaast zijn alle gemeenten in Nederland verplicht om mensen die een verblijfsvergunning hebben te helpen aan een sociale huurwoning. Die verplichting hebben gemeenten voor alle inwoners die voor een sociale huurwoning in aanmerking komen en daar horen statushouders ook bij. Op dit moment werkt de rijksoverheid aan wet en regelgeving op het gebied van Asiel en Migratie. Zodra er iets definitief wijzigt, gaan wij kijken wat dat inhoudt voor ons als gemeente.
Wordt er wel iets gedaan met onze vragen en zorgen? Luisteren jullie wel echt naar inwoners of hebben jullie al een beslissing genomen?
Ja, de vragen die inwoners ons stellen en de zorgen die mensen uiten nemen we mee in onze onderzoeken. Er zijn nu nog geen beslissingen genomen, behalve de beslissing om te starten met het onderzoek of de Twirre geschikt is.
Als er geen draagvlak is, heeft het dan zin om berekeningen te doen?
Draagvlak is moeilijk te meten. We krijgen als gemeente zowel negatieve als positieve signalen. We kunnen dus niet vaststellen of er wel of geen draagvlak is. In het onderzoek nemen we zowel negatieve als positieve signalen mee. Daarnaast is draagkracht onderdeel van het onderzoek.
Wat is het verschil tussen draagvlak en draagkracht?
Als we kijken naar de draagkracht van een dorp dan bedoelen we of er voldoende voorzieningen zijn en of de sociale basis goed op orde is. Dus of er winkels, verenigingen, huisartsen, een school en bedrijven zijn waar statushouders kunnen werken of verenigingen waar ze vrijwilligerswerk kunnen doen. Ook kijken we of er mensen in het dorp zijn die deze mensen op weg kunnen helpen. Draagvlak heeft betrekking op de mening van de inwoners. Vinden inwoners een bepaald plan wel of geen goed idee? Draagvlak is echter moeilijk te meten, omdat inwoners vaak uiteenlopende meningen hebben.
De Twirre was niet te redden. Dat was een paar jaar geleden de boodschap. Waarom onderzoekt de gemeente een gebouw dat niet te redden is?
In 2022 heeft de gemeenteraad besloten dat de Twirre niet meer geschikt was als schoolgebouw. Het gebouw was verouderd, te groot voor het aantal leerlingen en niet meer duurzaam. Dit betekent niet dat het oude schoolgebouw helemaal nergens meer geschikt voor is. Het was niet meer geschikt voor onderwijs, maar misschien nog wel voor andere doelen. Daarom onderzoeken we nu de mogelijkheid voor een doorstroomlocatie.
Wat waren de oorspronkelijke plannen voor het gebouw?
Er waren geen oorspronkelijke plannen voor het gebouw, daarom kunnen we nu ook onderzoeken of het geschikt zou kunnen zijn als doorstroomlocatie.
Waar zit de gemeente in het proces?
Tot nu toe hebben we bekeken:
- Vanaf wanneer en hoe lang is het pand beschikbaar;
- Welke bestemming er op de locatie ligt;
- Wat de toekomstige plannen van de locatie zijn.
We gaan nu onderzoek doen naar de geschiktheid van het pand als doorstroomlocatie. Dit betekent dat we onder meer gaan kijken naar de staat van het pand, de omgeving, de veiligheid en de verbouwmogelijkheden. In onderstaande tekening kunt u zien waar we op dit moment staan en welke stappen we nog moeten nemen.

Waarom onderzoekt de gemeente niet eerst de staat van het gebouw voordat de gemeente inwoners informeert?
We kiezen ervoor om inwoners te informeren voordat we starten met de onderzoeken. Deze volgorde hebben we bewust zo gekozen. We gaan niet beginnen met onderzoeken als onze inwoners daar niets van weten. We willen onze inwoners zo vroeg mogelijk meenemen in onze plannen.
Is er een plan B?
Als er uit het onderzoek komt dat een doorstroomlocatie niet mogelijk is, dan gaan we opnieuw nadenken over een locatie voor een doorstroomlocatie. Maar er is niet nu al een plan B. Er zijn niet veel leegstaande panden beschikbaar. We hebben dus niet de mogelijkheid om verschillende panden tegelijkertijd te onderzoeken.
Bekijkt de gemeente ook een ander pand?
Nee.
Raken we parkeerplekken kwijt?
Nee.
Komt er nog een vervolgbijeenkomst?
Ja, er komt zeker een vervolg. Niet alleen een bijeenkomst, maar we houden inwoners ook op de hoogte door middel van een nieuwsbrief die we naar direct omwonenden sturen van De Twirre. We sturen Plaatselijk Belang Ureterp ook altijd een bericht. Zij kunnen dan ook hun leden informeren.
Daarnaast starten we een participatieproces, waarbij vertegenwoordigers van omliggende straten met ons mee kunnen denken. Hierover zijn omwonenden geïnformeerd via een brief.
Waarom staat er geen handtekening onder brieven die we krijgen?
De brieven die we versturen over het onderzoek naar een doorstroomlocatie zijn allemaal officieel. Niet alle brieven hoeven te worden vastgesteld en ondertekend door het college van burgemeester & wethouders. Sommige brieven mogen worden verstuurd door team vluchtelingen. De brieven worden wel altijd door de burgemeester goedgekeurd.
Integratie
Weten we waar mensen vandaan komen?
We weten niet waar mensen vandaan komen. Het COA koppelt mensen die een verblijfsvergunning hebben gekregen aan verschillende gemeenten. Wij hebben geen invloed op wie er aan ons gekoppeld wordt.
Hebben we invloed op de samenstelling van de gezinnen?
Nee, we hebben geen invloed op de samenstelling. Het COA koppelt mensen aan de gemeente. We verwachten een mix van gezinnen en alleenstaanden. De alleenstaanden wachten vaak tot hun gezinsleden kunnen overkomen uit het land van herkomst.
Hoeveel mensen komen er wonen?
Dat weten we nu nog niet precies. We schatten nu in dat er plek is voor tussen de 25 en maximaal 50 mensen. Uit het onderzoek dat we nu doen komt naar voren voor hoeveel mensen het gebouw geschikt is, en hoe de invulling er uit gaat zien.
Hoe zorgen jullie voor integratie?
We willen extra inzetten op integratie en daarom maken we een integratieplan. Hierbij gaan we kijken hoe we de begeleiding van de statushouders gaan regelen. Het doel is dat de bewoners zelfredzaam worden en deelnemen aan de maatschappij. Ook gaan we inzetten op het aanbieden van taallessen. Daarnaast willen we samenwerken met bedrijven uit de omgeving, zodat mensen werkervaring in de buurt op kunnen doen.
Waarom kunnen asielzoekers niet werken zoals Oekraïners die hierheen zijn gekomen?
Asielzoekers mogen sinds kort, als ze minstens 6 maanden in Nederland zijn, werken. Ze hebben dan een tewerkstellingsvergunning nodig en moeten een eigen bijdrage betalen aan de opvang. Als een doorstroomlocatie doorgaat, dan komen daar geen asielzoekers maar statushouders. Statushouders mogen altijd werken, want zij hebben een verblijfsvergunning.
Hoe garanderen jullie de veiligheid? De politie zegt nu ook dat ze niks kunnen doen bij overlast.
We onderzoeken ook de veiligheid rondom de Twirre. We vragen advies hierover aan de Veiligheidsregio en de politie voert een omgevingsscan uit. Op basis hiervan vormen we een beeld van de veiligheid rondom de Twirre en kunnen we bekijken wat er nodig is om de veiligheid te waarborgen.
Voor hoeveel jaar is een doorstroomlocatie?
We gaan onderzoeken of de doorstroomlocatie er komt en voor hoe lang. Wij gaan er nu vanuit dat de doorstroomlocatie minimaal 3 jaar blijft. We kunnen nog niet aangeven voor hoeveel jaar een doorstroomlocatie maximaal is. Dit komt ook doordat we nu niet weten wat er over 3 jaar nodig is.
Waar komen mensen te wonen na de doorstroom?
De statushouders zijn door het COA gekoppeld aan verschillende gemeenten in de regio. Met de regio bedoelen we de gemeente Opsterland en buurgemeenten, zoals Smallingerland en Weststellingwerf. De statushouders zullen na het verblijf in de doorstroomlocatie een sociale huurwoning toegewezen krijgen in de gemeente waaraan ze gekoppeld zijn.
Hoelang blijven mensen?
We gaan nu uit van een jaar. Daarna moeten mensen kunnen verhuizen naar een woning. Soms is dat in de gemeente Opsterland, maar mensen verhuizen ook naar onze buurgemeenten zoals Smallingerland. Als iemand uitgestroomd is, wordt de lege plek weer opgevuld.
Hoe kunnen mensen binnen een jaar uitstromen als er voor ons ook geen woningen zijn?
Als de doorstroomlocatie doorgaat, komen er mensen te wonen die daarna in de gemeente Opsterland of een buurgemeente gaan wonen. In de gemeente Opsterland hebben we nu ook al, zonder doorstroomlocatie, af en toe een woning beschikbaar voor statushouders. Een klein deel van de vrijkomende sociale huurwoningen worden namelijk gereserveerd voor statushouders. Het grootste deel van deze woningen wordt ingevuld door andere woningzoekenden. We denken dat dit aantal beschikbare woningen in onze eigen gemeente, plus de woningen in andere gemeenten, voldoende is voor statushouders om binnen een jaar te verhuizen uit de doorstroomlocatie.
Als er iemand uitstroomt, komt er dan een nieuwe statushouder in?
Ja.
Wonen en bouwen
Hoe zit het met woonruimte voor jongeren en andere doelgroepen?
We bouwen in de gemeente voor iedereen. Op www.opsterland.nl/woningbouw staan de actuele bouwplannen.
Statushouders krijgen voorrang bij de huizen. Klopt dat?
Een deel van de sociale huurwoningen die vrijkomen gaat naar urgente doelgroepen, dat zijn mensen die voorrang krijgen bij een sociale huurwoning. Op dit moment horen statushouders ook bij deze groep. Het grootste deel van de vrijkomende sociale huurwoningen gaat naar reguliere woningzoekenden.
Waarom mogen we niet in vakantiehuizen wonen als er een woningentekort is?
Permanente bewoning van recreatiewoningen is in Nederland niet standaard toegestaan. Dat komt omdat recreatiewoningen een andere bestemming hebben dan reguliere woningen. Vakantiewoningen hebben de bestemming recreëren in plaats van wonen. Daarnaast moeten recreatiewoningen aan bepaalde regels en eisen voldoen om geschikt te zijn voor permanente bewoning. Een klein aantal recreatiewoningen in Opsterland voldoet hieraan.
Krijgen statushouders huurbescherming?
Als een statushouder in een huis woont van de woningbouwvereniging, dan gelden dezelfde regels als voor iedereen. Dus ook de huurbescherming die voor alle inwoners geldt. In een doorstroomlocatie is dat anders. Daar is geen sprake van een regulier huurcontract zoals bij een woningbouwvereniging, maar een bruikleenovereenkomst. Voor een dergelijke overeenkomst bestaat geen huurbescherming.
Krijgen statushouders een passende woning of krijgen ze vaak te grote huizen?
Als een statushouder doorstroomt vanuit een AZC of een eventuele doorstroomlocatie naar een huurwoning van de woningbouwvereniging, dan kijkt de woningbouwvereniging altijd naar wat een goede match is. Daarbij maken ze geen onderscheid tussen statushouders en andere doelgroepen. Woningbouwverenigingen kijken naar hoe lang iemand al op een wachtlijst staat en naar hoe groot een gezin is (of hoe klein) en of dat passend is bij de woning die vrijkomt.
Kan de gemeente garanderen dat de bouw van huizen in Ureterp geen vertraging oploopt door een doorstroomlocatie?
De bouw van huizen in Ureterp zit al in onze programmering. De bouw van huizen in Ureterp is dus een ander proces dan het onderzoek naar een doorstroomlocatie. De woningbouw in Ureterp loopt geen vertraging op door een onderzoek naar een doorstroomlocatie of de eventuele komst van een doorstroomlocatie.
Juridisch
Kan ik planschade indienen als mijn huis minder waard wordt?
Planschade heet sinds 1 januari 2024 nadeelcompensatie. Dat dit veranderd is, komt door de invoering van de Omgevingswet. Meer informatie over nadeelcompensatie vindt u op https://iplo.nl/thema/ruimtelijke-ontwikkelingen/bijzondere-onderwerpen/nadeelcompensatie
Kan ik bezwaar maken tegen deze plannen?
De gemeenteraad neemt een uiteindelijk besluit over de plannen om een doorstroomlocatie te realiseren. Hiertegen kan geen bezwaar worden gemaakt.
Indien we een vergunning aan moeten vragen voor de verbouwing, dan kan hiertegen wel bezwaar worden gemaakt binnen een bepaalde termijn. Dit gaat echter alleen over de verbouwing van het pand en niet over het gebruik van de locatie als doorstroomlocatie. Meer algemene informatie hierover vindt u op www.opsterland.nl/bezwaar-maken.
Een andere mogelijkheid dan bezwaar maken is inspreken tijdens een vergadering van de gemeenteraad. Meer informatie hierover vindt u op de webpagina van de gemeenteraad: www.opsterland.nl/gemeenteraad.
Onder welke bestemming valt de doorstroomlocatie?
Op dit moment zit er een maatschappelijke bestemming op de locatie omdat het een school is geweest. Dit betekent dat maatschappelijke functies zijn toegestaan. Gebouwen met een maatschappelijke functie zijn bijvoorbeeld sporthallen, theaters, opvangtehuizen, gezondheidscentra etcetera. We gaan een vergunning aanvragen voor deze maatschappelijke bestemming.
Heeft u vragen?
U kunt uw vragen over dit onderwerp? Stuur dan uw bericht naar huisvestingvluchtelingen@opsterland.nl.
